Bijkomende problemen
Een verstandelijke beperking heeft vaak bijkomende problemen. Hieronder bespreken we de verschillende problemen die kunnen voorkomen. Behandeling van deze problemen is vaak lastig. Dat komt door de combinatie met de verstandelijke beperking zelf. Toch is er altijd hulp en ondersteuning mogelijk. Dus herken je 1 of meerdere problemen? Deel je zorgen dan met ons of andere specialisten.
Autisme
Autisme komt vaak voor met een verstandelijke beperking. Er is discussie of het autisme als ‘bijkomend probleem’ gezien moet worden, of dat juist de verstandelijke beperking een bijkomend probleem is van het autisme.
Hoe dan ook, áls een kind zowel autisme als een verstandelijke beperking heeft, heeft het kind specialistische hulp nodig die past bij de verstandelijke beperking én autisme.
Bewegingsproblemen
Bij een verstandelijke beperking kunnen ook problemen met bewegen een rol spelen. Zoals spasme, slikproblemen, moeite met lopen. Deskundig advies en hulpmiddelen zijn mogelijk om bewegingsproblemen te verlichten.
Dementie
Iemand met een verstandelijke beperking heeft een grotere kans op dementie. En al op jongere leeftijd; Alzheimer kan al vanaf het 40ste levensjaar voorkomen. Bij het syndroom van Down kan dementie zelfs al eerder optreden.
Depressie
Ook iemand met een verstandelijke beperking kan een depressie krijgen. Maar de depressie herkennen en vaststellen is vaak wél lastiger. Iemand met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking kan vaak moeilijk verwoorden wat hij voelt en aangeven waar hij last van heeft.
Typische symptomen van een depressie zijn: lusteloosheid, geen plezier hebben, desinteresse, somberheid en huilen. Niet-typische symptomen zijn bijvoorbeeld agressie en zelfverwonding. Maar deze symptomen kunnen ook een andere oorzaak hebben bij mensen met een verstandelijke beperking. Bijvoorbeeld door factoren uit de omgeving of lichamelijke klachten.
De relatie tussen depressie en een verstandelijke beperking is dus complex. Dat maakt behandeling lastig, maar niet onmogelijk.
Diabetes
Iemand met een verstandelijke beperking heeft meer kans op diabetes. Net als bij ieder ander met diabetes, moeten bloedsuikerwaardes gemeten worden, medicatie toegediend en insuline gespoten worden, een dieet gevolgd worden.
Epilepsie
Ook een veelvoorkomende combinatie: een verstandelijke beperking en epilepsie. Niet in alle gevallen wordt het herkend. Er zijn mogelijkheden om onderzoek te doen.
Met medicijnen kunnen de aanvallen onderdrukt worden. Maar de medicijnen werken niet altijd even goed. En bijwerkingen zijn ook lastig te herkennen. De persoon zelf kan het immers vaak niet goed vertellen als hij/zij zich niet lekker voelt door medicijnen.
Gedragsproblemen
Iemand met een verstandelijke beperking voelt zich snel overvraagd of niet goed begrepen. Dat kan zich uiten in verschillende soorten probleemgedrag:
- Boosheid, agressie, somber zijn
- (Seksueel) grensoverschrijdend gedrag
- Zelfverwonding
Hoe om te gaan met dit gedrag? Zoek in een vroeg stadium goede hulp, die past bij het kind en het gezin zodat je kind zich veilig en geliefd voelt in zijn eigen omgeving.
Gevolgen medicatiegebruik
Bij een (licht) verstandelijke beperking worden vaak medicijnen gebruikt om klachten te verlichten of gedrag te reguleren. Medicijnen kunnen echter bijwerkingen hebben. De zorgverlener kan onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om bijwerkingen te voorkomen of beperken.
Overgewicht of ondergewicht
Bij een (licht) verstandelijke beperking komt ook vaak overgewicht of ondergewicht voor. Zorgverleners en naasten kunnen degene met de verstandelijke beperking hierbij begeleiden.
Psychiatrische stoornis
Iemand met een verstandelijke beperking heeft gemiddeld vaker ook een psychiatrische stoornis. Bijvoorbeeld psychoses, schizofrenie, dwangstoornis, ADHD, eetstoornis of depressie.
Het is belangrijk deze stoornissen zo snel mogelijk vast te stellen. De relatie tussen een psychiatrische stoornis en een verstandelijke beperking is complex. Dat maakt behandeling ook lastig, maar niet onmogelijk.
Slaapproblemen
Iemand met een verstandelijke beperking kan ook slaapproblemen hebben. Een gezonde nachtrust is voor iedereen van groot belang om overdag te kunnen functioneren. Bij chronische slaapproblemen kan onderzoek gedaan worden naar oorzaken. De zorgverlener bekijkt daarna welke begeleiding en eventueel medicatie nodig zijn.
Slikproblemen
Er kan sprake zijn van problemen bij het eten en drinken doordat slikken niet goed lukt. De zorgverlener kan onderzoeken wat er aan de hand is en hierover advies geven.
Trauma
Iemand met een verstandelijke beperking is extra kwetsbaar voor trauma’s. En ook hier geldt weer dat trauma’s lang niet altijd gesignaleerd worden. Symptomen worden al snel gezien als tekenen van de verstandelijke beperking zelf.
De trauma’s worden bijvoorbeeld veroorzaakt door gepest worden, verwaarlozing, mishandeling of seksueel misbruik.
Bijkomende problemen: blijf er niet mee zitten
Een verstandelijke beperking brengt veel extra zorgen met zich mee. En die extra zorgen wijzen vaak op bijkomende problemen. Blijf er dan ook niet mee zitten: vertrouw op je intuïtie en deel je zorgen met professionals.
Bespreek wat je ziet met degenen die al bij de zorg betrokken zijn. Zij kunnen je het beste advies geven over welke stappen mogelijk zijn om erkenning voor het probleem te krijgen en een passende behandeling te vinden. Behandeling is lastig maar mogelijk. Onze professionals vanuit Zodiak zijn ook bereid om met je mee te denken.
Bekijk ons aanbod thuis bij jou of bij ons.